 |
Şükür Qafar Hörümçək Toru |
“Bəzən bir həqiqəti demək, min yalanı yaşamaqdan daha çox cəsarət tələb edir.”
Səssiz bir şəhərin dar küçələrində, görünməyən saplarla örülmüş bir tor var: nə əl ilə toxunulmuş, nə də gözlə görünən bir tor… Bu tor, susqunluğun, qorxunun və içdən içə çürüyən bir sistemin yaratdığı hörümçək torudur. Şükür Qafar’ın Hörümçək Toru adlı əsəri, yalnızca fərdi bir dramı deyil, bütöv bir cəmiyyətin içinə çəkildiyi metaforik labirinti anlatır.
Əsərin mərkəzində, bir yandan şəxsiyyətini qorumağa çalışan, digər yandan riyakarlıqla dolu bir dünyada ayaqda qalmağa çalışan bir insan var. O, hər addımında bir torun içindən keçdiyini hiss edir. Amma bu tor fiziki deyil — bu, vicdanla qorxunun, doğruluqla saxtalığın çək-çeviridir.
Qafar’ın dili kəskin, ifadələri dolaylı, lakin təsiri dərindir. O, oxucunu birbaşa sarsmadan, amma yavaş-yavaş nəfəsini kəsərək, əxlaq və sistem arasında sıxışıb qalmış insan psixologiyasını önə çıxarır. Hörümçək Toru, sadəcə bir insanın başına gələnlərin romanı deyil, həm də susqun çoxluğun aynadakı əksidir.
Əsər boyu müəllif, azadlıqla itaət arasında sürünən insan obrazı yaratmaqla, bizə “bəzən ən sıxıcı həqiqət, ən parlaq yalandan daha az qəbul olunur” düşüncəsini aşılayır. Hörümçək toruna düşmək deyil məsələ; ondan çıxa bilmək üçün içindəki qorxunu məğlub edə bilməkdir.
Hörümçək Toru, oxucunu həm düşündürən, həm də narahat edən, cəmiyyətin görünməyən ipliklərlə idarə edildiyini xatırladan, müasir Azərbaycan ədəbiyyatında diqqətəlayiq bir əsərdir.