 |
Susa Bilmirəm: Tolstoyun Edama Qarşı Qışqırığı və İrqi Repressiya |
Lev Tolstoyun "Susa Bilmirəm" (1908) məqaləsi, Rusiyada 1905-ci il inqilabından sonra kütləvi edamların və siyasi repressiyaların tüğyan etdiyi bir dövrdə yazılmışdır. Bu, Tolstoyun mənəvi etirazının və pasif müqavimət fəlsəfəsinin manifestidir. Məqalədə Tolstoy, çar hökumətinin siyasi məhbuslara qarşı tətbiq etdiyi hərbi tribunal qərarlarını və edamları qeyri-insani və qəddar cinayətlər kimi qətiyyətlə pisləyir.
Tolstoy hesab edir ki, zorakılıq dövlətdən gəlsə də, cəmiyyətin bu cinayətlər qarşısındakı vicdanlı səssizliyi onları şərik edir. "Susa Bilmirəm" adından göründüyü kimi, yazıçı hər kəsi susqunluğu pozmağa və edamlara qarşı çıxmağa çağırır. O, edamları həyata keçirənlərin (əsgər və məmurların) insanlıqlarını itirdiyini vurğulayır və həqiqi Xristianlığın əsasının sevgi, şəfqət və zorakılıqsızlıq olduğunu israr edir. Senzura səbəbilə Rusiyada qadağan edilən bu əsər, dünya pasifizm hərəkatlarına, xüsusən də Mahatma Qandi və Martin Lüter Kinqə dərin təsir göstərmişdir.
Əsas Mövzular: Mütləq Pasifizm, Dövlət Zorakılığı, İdama Qarşı Mübarizə, Mənəvi Səssizlik, Xristian Anarxizmi, Repressiya və İctimai Vicdan.